Theo tác giả Trần Quang Nhân – chi hội sử
học Tân Bình, tp HCM
(Nguyễn Văn
Chử sưu tầm và lược thuật)
Có những nhà trí thức bỏ ghế
nhà trường đi làm cách mạng chỉ vì không chịu được ông thầy thực dân Pháp giảng
“ tổ tiên chúng ta là người Gô Loa”. Lại cũng có người nói rằng: người Việt Nam
thuộc giống người Bách Việt khởi đầu từ nước Việt của Việt vương Câu Tiễn thời
Xuân Thu bên Trung Quốc. Hay người Việt Nam là một trong những dân tộc đã
hình thành nước Trung Hoa mà dân tộc Hán là đàn anh?
Chúng ta phải làm cho ra nhẽ.
Vậy chúng ta phải tìm hiểu cho
đến ngọn nguồn! muốn tìm đến ngọn nguồn thì phải có đủ cơ sở khoa học, có chứng
cớ đủ tin cậy, nếu không thì chẳng ai tin và bị sẽ bác bỏ.
Hiện nay chưa có một cuốn sử
nào khẳng định và chỉ dẫn rõ ràng, khiến lớp trẻ chúng ta có sự hụt hẫng về kiến
thức sử học mà hội sử học đã nêu trên báo chí.
Muốn tích lũy kiến thức sử học
thì việc đầu tiên là phải tìm hiểu về nguồn gốc dân tộc mình. Mà đụng đến Sử là
đụng đến một khoa học lớn bao gồm: Nhân chủng học, Xã hội học, Ngôn ngữ học, Khảo
cổ học và Dân tộc học.
Viết sử không thể là sáng tác
tưởng tượng. Không thể là sao chép đơn thuần. mà phải là tra cứu đối chiếu cộng
với suy luận mang tư tưởng thời đại.
Cái đáng sợ hiện nay là Môn Sử
vẫn còn chưa được coi trọng ở nhà trường. Trong khi rõ ràng dân ta rất thiếu kiến thức sử
học.
Việc mạnh dạn tìm cho được nguồn
gốc tổ tiên mãi mãi không là việc thừa!
Các triều đại Việt Nam đều lấy biểu
tượng Rồng! Rồng là tượng trưng cho quyền lực của nhà vua… Người ta coi Rồng
như một vật linh thiêng tượng trưng hồn nước.
Nguồn gốc con Rồng gắn liền với
nguồn gốc tổ tiên người Việt. Tìm ra nguồn gốc con Rồng là tìm ra nguồn gốc dân
tộc ta vậy! Ta thường nói dân ta là “ con Rồng cháu Tiên”.
Các tư liệu nghiên cứu lịch sử
đều có đặt vấn đề nguồn gốc người Việt Nam thuộc giống người Giao Chỉ.
Vậy người Giao Chỉ như thế
nào? Có lẽ không ít người trong chúng ta vẫn còn mơ hồ tin vào những chuyện huyễn
hoặc rằng: “ Người Giao Chỉ là người có ngón chân cái giao nhau” (Thời Pháp thuộc
những năm 1937~1944, Và còn những lời giải thích hoang đường khác). Hãy bỏ qua,
ta đi thẳng vào những lời đáng tin cậy mà giáo sư Đào Duy Anh đã chỉ rõ:
Giao Chỉ là gì? Trước hết đây
là chữ Hán. Căn cứ vào chữ viết (字样) ở các tài liệu của Trung Quốc ta thấy: 蛟止
Chữ Giao ở đây không có nghĩa
là gặp nhau, bắt chéo, sự va chạm như ta vẫn dùng: Giao lộ, Giao tranh, Giao đấu.
Mà Chữ Giao 蛟 là danh từ chỉ con vật có tên là Giao Long.
Theo tự điển Hoa –Việt tân biên
của Lý Văn Hùng (1960) chữ Giao
long 蛟龍 được dịch ra tiếng Việt là thuồng luồng.
Chữ 交cho ta ý niệm về sự gặp gỡ, tiếp xúc. Nhìn con thuồng
luồng nằm ngủ trên cạn bốn chi duỗi thẳng vuông góc với thân nó (chi thuồng luồng
là 4 cái dải như 4 con rắn mọc ra từ thân) chẳng khác nào hai vạch nhỏ chạy
ngang qua một vạch lớn. Nên người Hoa gọi nó là con Giao. Chữ Giao là danh từ riêng
chỉ con vật nên ghép với bộ虫 ( trùng) thành 蛟 để chỉ con Giao thuộc loài bò sát họ Long 龍 nên đã thành tên là Giao Long 蛟龍.
Chữ “Chỉ” ở đây không phải ngón
chân ngón tay, mà chữ Chỉ (止) là vùng đất như ta vẫn dùng từ địa chỉ hàng ngày.
Vậy là đã rõ: Giao Chỉ có
nghĩa là vùng đất của những con Giao Long làm chủ. Những người dân sinh sống ở
vùng đất này gọi là người Giao Chỉ. Sách chỉ nói: người Giao Chỉ có tục cắt tóc
xăm mình, sinh sống bằng nghề bắt cá. Vậy là người Giao Chỉ không có đặc điểm
gì khác với mọi chủng tộc. Chẳng có gì kỳ dị.
Trở lại tìm hiểu con Giao Long蛟龍là con gì, thuộc
loài gì, nó thế nào?
Chữ Long 龍 tiếng Hán, ta gọi
nôm là Rồng. Người Hán dùng từ "Long" để gọi chung các giống vật khổng lồ có sức
mạnh bất khả kháng. Có uy lực làm chủ cả một vùng đất trong thời kỳ cổ đại như
khủng long, lôi long, giao long.
Con khủng long thì ai cũng đã
rõ, nhưng cùng thời với khủng long, còn một con Long nữa mà người ta chưa sưu tầm
đến. Nó là loài bò sát lưỡng thê khổng lồ phần nhiều sống dưới nước. Đó là con
Giao Long, người Việt Nam
gọi là con Thuồng luồng hay Rồng Rắn.
Giống vật này đã tồn tại và
tuyệt chủng hoàn toàn vào thế kỷ thứ IX sau Công Nguyên.
Cũng có thể nó là một loài rắn
có vẩy. Loài này tiếng Hán gọi là Lân Trùng, tiếng Pháp là Reptiles.
Sách Trung Quốc mô tả về con
Giao Long cũng như các cụ già Việt Nam kể về con Thuồng luồng đều giống
nhau: “ Mình rắn có vẩy ngược. Thân to như cột đình. Đầu to, miệng có nanh sắc”.
Rất tiếc đến nay chưa có bộ
xương hóa thạch nào của con Giao Long. Nhưng Giao Long vẫn để lại hình ảnh cho
chúng ta. Đó là con Rồng Việt Nam.
Phải nói rõ là Con Rồng
Việt Nam vì ở Châu Âu cũng có con Rồng. Tiếng Pháp là Dragon. Con Rồng Châu
Âu chỉ là một con vật của truyện thần thoại; hầu hết đều biểu hiện cho sự hung
hãn. Người ta hình dung nó lúc thế này lúc thế khác tùy theo óc tưởng tượng của
các nhà làm phim hoặc viết chuyện thần thoại. Rồng Châu Âu được xây dựng là một
con vật mình sư tử có 4 chân như con sư tử đầu rồng. Còn con Rồng Việt Nam
lúc nào cũng định hình nhất quán, mang một biểu tượng thiêng liêng.
Trở lại tìm hiểu người Giao Chỉ.
Theo tài liệu của Giáo sư Đào Duy Anh chúng ta rút gọn lại vấn đề sau:
Vào khoảng 5000 năm trước công
nguyên- ở đầu thời kỳ đồ đá mới. Người Giao Chỉ hình thành xã hội nguyên thủy ở
lưu vực sông Dương Tử, sinh sống ở vùng sông nước thường lặn xuống bắt cá nên
hay bị Giao Long làm hại. Họ đã xăm mình cho giống con Giao Long để nó tưởng là
đồng loại mà không ăn thịt.
Ở vùng đất này còn có loài
chim hậu điểu sống từng đàn trên mặt nước ăn tôm cá ( như cò, vạc). Chim hậu điểu
thuộc loài vịt nước to hơn con ngỗng, có lông cánh dài như ngỗng. Tiếng kêu
phát thành âm: Lạc! ạc! ạc. Người Giao Chỉ gọi là chim Lạc. Trứng của loài chim
Lạc là thức ăn phổ biến của người Giao Chỉ tạo nên sự gắn bó giữa người và
chim.
Giống chim này có tập quán mùa
lạnh là kéo cả đàn bay về phương nam tránh rét, đến mùa gió nồm lại bay về chỗ
cũ. Hiện tượng này gợi cho người Giao Chỉ ý nghĩ theo chim để đi tìm đất mới.
Họ đã theo chim Lạc dựa theo
gió mùa hàng năm vượt biển về phương Nam. Đổ bộ lên dọc sông Hồng, sông
Mã. Định cư ở vùng Quảng Bình tới Nghệ An, Thanh Hóa và Đồng bằng Bắc bộ ngày
nay. Cũng có những người dũng cảm vượt xuống tận Indonesia
ngày nay.
Hình ảnh những cuộc vượt biển ấy
chúng ta đã thấy còn ghi trên trống đồng mà các nhà khảo cổ của ta đã tìm được.
Ở đây người Giao Chỉ tụ tập
phát triển ngày một đông. Qua thời kỳ đồ đá mới bước sang thời kỳ đồ đồng; họ
hình thành xã hội Công xã Nguyên thủy, lập nên cac bộ lạc Giao Chỉ. (theo GS Đào Duy Anh khoảng 1000 năm trước CN nước ta
đã có 15 bộ lạc Giao Chỉ).
Đến năm 696 trước CN ở đất Gia
Ninh có một người Giao Chỉ tài giỏi được các bộ lạc tôn làm thủ lĩnh. Xưng là
Hùng Vương. Nối tiếp 18 đời đều gọi là Hùng Vương. Ta có thể coi thời kỳ dựng
nước bắt đầu từ đây.
Cùng thời điểm này dân ta xây
dựng nên chuyện thần thoại về họ Hồng Bàng với chuyện Lạc Long Quân lấy Âu Cơ
sinh trăm trứng.
Xin lưu ý nguồn gốc của bất
kỳ dân tộc nào trên trái đất này cũng khởi đầu bằng một thân thoại, mang tư tưởng
suy tôn nguồn gốc dân tộc mình. Và càng nên hiểu rằng thần thoại không phải sự thật lịch sử.
Bối cảnh sau thời kỳ vua Hùng
dựng nước thì đã tương đối rõ…
Đến đây chúng ta hãy kết thúc
điều mà chúng ta tìm hiểu: “ Con Rồng Việt Nam và nguồn gốc tổ tiên người Việt.”
Không còn lý luận nào khác. Tổ
tiên chúng ta là người Giao Chỉ, mà Hùng Vương là đại diện thủ lĩnh của liên
minh các bộ lạc Giao Chỉ.
Tổ tiên ta có tục xăm mình là
sợ con Giao Long làm hại. Cuộc sống sinh tồn gắn liền và luôn ở chung với con vật
khủng khiếp đó qua thời gian dài đằng đẵng của buổi hoang sơ khiến phát sinh
quan niệm ToTem*. Tổ tiên ta nhận Giao Long là vật tổ. Cho đến khi Giao Long
tuyệt chủng.
Người Giao Chỉ đã văn minh biết
trồng lúa nuôi gia súc, không còn phải lặn xuống nước bắt cá như ông cha ngày
trước. Song tục xăm mình vẫn còn, tức là vẫn còn ý niệm thờ vật tổ.
Đến các triều đại phong kiến.
Giao Long vật tổ được các nghệ nhân tô điểm cho đẹp đẽ hùng vĩ để làm biểu tượng
cho quyền lực của nhà vua. Đó là con rồng (thực
tế Giao Long không có bàn chân, nên khi vẽ chân con rồng, có người vẽ 5 móng, có
người vẽ 4 móng)
Vậy con rồng Việt Nam là
hình ảnh một sinh vật có thật ở thời cổ đại. Khác với con Dragon của Âu Châu chỉ
là con vật thần thoại. (Rồng ta và Rồng tây khác nhau).
Chính
điều này đã làm lạc hướng giáo sư Đào Duy Anh. Ông đã dày công nghiên cứu về
người Giao Chỉ. Đã tìm ra con Giao Long Thuồng luồng. Nhưng ông lại bị con
Dragon Âu Châu làm lạc hướng; nên người GS đáng kính của chúng ta cho Rồng là một
con vật thần thoại không cần xét đến, mà người lại nghiên cứu theo giả thuyết của
nhà sử học Pháp- ông L’ Aurousseau** – nên chưa có hồi kết thúc.
Chúng
ta được kế thừa di sản của người Giáo sư lỗi lạc tận tụy với sự nghiệp. Người đã
dẫn chúng ta tới đích mà chưa kịp khẳng định. Nay người đã quá cố chúng ta có
nhiệm vụ lên tiếng kết thúc vấn đề. Con rồng hiện nay có mặt trên khắp đất nước
Việt Nam. Trên các đền đài lăng miếu trong các ngày lễ hội. Nó là dấu ấn lịch sử
công nhận Tổ tiên chúng ta là người Giao Chỉ.
Tự
hào là con cháu Rồng tiên, chúng ta hãy chung tay góp sức để Rồng Việt Nam sẽ
bay lên cùng các con rồng đã hóa, đang hóa và sẽ hóa của thế giới. Đúng với ý
nghĩa Thăng Long mà Tổ tiên ta đã nhìn ra….
*ToTem: Danh từ khoa học dùng để chỉ dẫn một quan niệm đã
trở thành phổ biến của hầu hết các chủng tộc thời hoang sơ thường lấy một giống
vật có quan hệ với chủng tộc của mình tôn thờ làm vật tổ. Theo quan niệm của
ToTem: Chủng tộc đó thường nghĩ rằng mình là con cháu của vật mà chủng tộc tôn
thờ.
** L’ Aurousseau giám đốc Viễn đông Bác cổ năm 1936-1940). Ông cho rằng
Giao Long là một giống cá sấu lớn mà người Pháp gọi là Alligator hiện nay có thể
còn có ở song Dương Tử
