Người xưa chia ngày một năm ra làm 24 tiết khí, dựa theo quy luật thay đổi mùa và biến đổi khí hậu.
Lập xuân: tức bắt đầu mùa xuân.
Vũ thủy: bắt đầu mưa.
Kinh trập: chỉ sấm xuân đánh thức động vật nằm ngủ đông trong đất.
Xuân phân: biểu thị ngày đêm bằng nhau.
Thanh minh: tiết trời trong sáng.
Cốc vũ: mưa cho ngũ cốc sinh sôi nảy nở.
Lập hạ: bắt đầu mùa hè.
Tiểu mãn: các loại hạt cây trồng họ mạch bắt đầu đầy đặn.
Mang chủng: các loại cây trồng hạt có râu họ mạch đã chín.
Hạ chí: mùa hạ đến.
Tiểu thử: khí hậu bắt đầu oi bức.
Đại thử: lúc nóng nhất trong 1 năm.
Lập thu: bắt đầu mùa thu.
Xử thử: kết thúc ngày nóng bức.
Bạch lộ: thời tiết chuyển mát, sương dày đặc mà trắng.
Thu phân: ngày đêm bằng nhau.
Hàn lộ: sương bắt đầu lạnh, sắp kết thành băng.
Sương giáng: bắt đầu có sương.
Lập đông: bắt đầu mùa đông.
Tiểu tuyết; bắt đầu mưa tuyết.
Đại tuyết: tuyết xuống nhiều.
Đông chí: mùa đông đến.
Tiểu hàn: khí hậu bắt đầu rét.
Đại hàn: lúc rét nhất trong năm.
Để tiện ghi nhớ, người ta đặt ra bài vè 24 tiết khí:
Xuân vũ kinh xuân thanh cốc thiên,
Hạ mãn mang hạ thử tương liên.
Thu xử lộ thu hàn sương giáng,
Đông tuyết tuyết đông tiểu đại hàn.
24 khí tiết xuất hiện sớm nhất ở triều Thương, là sáng tạo độc đáo của lịch pháp Trung Quốc, có tác dụng quan trọng trong phát triển nông nghiệp Trung Quốc mấy ngàn năm qua.
ST
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét