SÁNG XUÂN - Mạnh Hạo Nhiên

Chữ Hán: 春曉 孟浩然 春眠不覺曉， 處處聞啼鳥。 夜來風雨聲， 花落知多少。

Âm Hán Việt: XUÂN HIỂU Mạnh Hạo Nhiên Xuân miên bất giác hiểu, Xứ xứ văn đề điểu. Dạ lai phong vũ thanh, Hoa lạc tri đa thiểu.

Dịch nghĩa: SÁNG XUÂN Say sưa trong giấc ngủ xuân, không biết trời đã sáng, khắp mọi nơi đều vang lên tiếng chim hót. Trong đêm có tiếng mưa gió, không biết đã rụng bao nhiêu hoa.

Tác giả:

            Mạnh Hạo Nhiên ( năm 689 ~ 740) thi nhân đời Đường. Là người Tương Dương, Tương Châu, (nay là Tương Phàn Hồ Bắc), người đời gọi ông là Mạnh Tương Dương. Nửa đời trước chủ yếu phục vụ người nhà đọc sách, lấy thơ làm vui. Từng ẩn cư ở Lộc Môn Sơn. 40 tuổi  ngao du Kinh Đô, thi tiến sĩ không đậu, trở về Tương Dương. Khi ở Trường an, kết bạn với Trương Cửu Linh, Vương Duy rất chân thành. Sau ngao du Ngô Việt, đi khắp mọi nơi để tiêu khiển sự thất ý trong con đường làm quan. Do ăn uống thỏa thích, ăn đồ sống sinh bệnh chết.

Thơ ca của Mạnh Hạo nhiên phần lớn là các bài ngắn ngũ ngôn, đề tài không rộng, viết nhiều về nội dung sơn thủy điền viên và ẩn dật, du lịch. Thơ ông tuy không nằm vào cảnh giới của thơ vương, nhưng về mặt nghệ thuật có sự gọt giũa đặc sắc. Sau Đào Uyên Minh, Tạ Linh Vận…là tiếng nói tiên phong cho phái thơ sơn thủy điền viên đời Đường. “Mạnh Hạo Nhiên tập” hiện lưu hành, thu tập 263 bài, nhưng có sửa chữa tác phẩm của người khác. Giới thơ gọi ông là “Thi tinh”.

Dịch thơ:

Nguyễn Văn Chử dịch

SÁNG XUÂN

Say sưa trong giấc xuân nồng,

Rộn vang chim hót mới bừng tỉnh ra.

Tiếng mưa gió suốt đêm qua,

Chẳng hay đã rụng bao hoa trên cành.

Đầu Xuân Giáp Ngọ 2014