TỬ DẠ THU CA - Lý Bạch

Chữ Hán: 子夜秋歌 李白 長安一片月， 萬戶搗衣聲。 秋風吹不盡， 總是玉關情。 何日平胡虜， 良人罷遠徵。

Âm Hán Việt: TỬ DẠ THU CA Lý Bạch Trường An nhất phiến nguyệt, Vạn hộ đảo y thanh. Thu phong xuy bất tận,　 Tổng thị Ngọc Quan tình.　 Hà nhật bình Hồ lỗ,　 Lương nhân bãi viễn chinh.

Dịch nghĩa:  BÀI CA MÙA THU CỦA NÀNG TỬ DẠ Một mảnh trăng chiếu trên thành Trường An, tiếng chày đập áo vang lên tự muôn nhà. Vì sao gió thu thổi mãi vẫn không át hết tiếng động ấy, là vì tiếng động ấy phát ra từ tay những thiếu phụ vương vấn mối tình miền Ngọc Quan. Bao giờ dẹp xong giặc Hồ, để cho chồng được nghỉ chinh chiến trở về.

Ghi chú:

Tử Dạ: Tên một người con gái đời Tấn, người đã làm một bài ca rất bi ai.

Ngọc Quan: Tức Ngọc Môn Quan, nay ở phía tây Đôn Hoàng, tỉnh Cam Túc, TQ

搗衣聲(đảo y thanh): Tiếng đập áo. Trước thời Tống, việc trồng bông ở Trung Quốc chưa phổ biến, trang phục chỉ có thể dùng hàng dệt tơ và gai. Hàng dệt tơ thời ấy chỉ có thể cung cấp cho quý tộc; còn dân thường phần lớn bận đồ sợi gai. Nhược điểm rõ nhất của hàng dệt gai là rất cứng, nên trước khi mặc phải đập cho mềm, phẳng ra, (đây chính là tiếng đập áo nói trong bài này, không phải giặt bằng nước). Đập áo tuy cũng phải dùng chày và đá kê đập, nhưng mục đích của nó chỉ là làm cho áo mềm và phẳng phiu ra, mà đập ở nhà, không phải ra bờ sông, lại thường tiến hành vào ban đêm.

Dịch thơ:

Nguyễn Văn Chử dịch
BÀI CA MÙA THU CỦA NÀNG TỬ DẠ

Trường An một mảnh trăng ngà,

Tiếng kêu đập áo muôn nhà rộn lên.

Gió thu thổi mãi chẳng yên,

Bởi còn vương vấn mối tình Ngọc Quan.

Bao giờ giặc dã dẹp tan,

Chàng thôi chinh chiến bình an trở về.

11/2014