KHÚC CA LƯƠNG CHÂU - Vương Hàn

Chữ Hán: 涼 州 詞   王 翰 葡萄美酒夜光杯，  欲飲琵琶馬上催。 醉臥沙場君莫笑， 古來征戰幾人回。

Âm Hán Việt: LƯƠNG CHÂU TỪ  Vương  Hàn Bồ đào mỹ tửu dạ quang bôi， Dục ẩm tỳ bà mã thượng thôi. Tuý ngoạ sa trường quân mạc tiếu, Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi.

Tác giả: Vương Hàn 

Vương Hàn (Không rõ năm sinh năm mất, nghe nhiều người nói năm sinh năm mất là 687 - 726, nhưng không có tài liệu chắc chắn nào). Tự là Tử Vũ, người Tấn Dương, Tinh Châu (nay là huyện Thái Nguyên, tỉnh Sơn Tây). Năm 710 (đời Đường Duệ tông) ông thi đậu tiến sĩ, làm quan đến chức Giá bộ viên ngoại lang. Vì kiêu căng nên nhiều người ghét, bị đổi ra làm Trưởng sử Nhữ Châu, sau đổi làm Biệt giá Tiên Châu, rồi bị biếm làm Tư mã Đạo Châu và mất tại đây.

Ghi chú:

Lương Châu: tỉnh cam Túc ngày nay.

Lương Châu từ: là lời ca phối của một khúc ca thịnh hành đương thời (thịnh Đường), loại ca khúc này đều gọi là “Lương Châu từ” (không phải là tựa đề của bài thơ).

Chén dạ quang: Loại chén rượu làm bằng ngọc trắng; chén dạ quang và rượu nho đều là đặc sản vùng tây bắc TQ.

Tỳ bà: Nghĩa ở đây là đàn dùng để phát ra hiệu lệnh xuất phát trong tác chiến thờ xưa.

Dịch nghĩa:

KHÚC CA LƯƠNG CHÂU

Rượu nho ngon rót vào chén ngọc dạ quang, định uống thì tiếng tỳ bà đã giục lên ngựa. Xin bạn chớ chê cười kẻ say nằm trên bãi chiến trường, nên nhớ từ xưa tới nay, những người đi chiến trận có mấy ai trở về được?

Dịch thơ

Nguyễn Văn Chử dịch

 KHÚC CA LƯƠNG CHÂU

Rượu nho rót chén dạ quang,

Vừa nâng chén, đã giục vang tiếng đàn.

Chớ cười say ngủ sa trường,

Chiến binh trở lại quê hương mấy người?

Tháng 10/2014