DÒNG SUỐI PHÍA TÂY TRỪ CHÂU - Vi Ứng Vật

Chữ Hán:  滁州西澗 韋應物 獨憐幽草澗邊生， 上有黃鸝深樹鳴。 春潮帶雨晚來急， 野渡無人舟自橫

Âm Hán Việt: TRỪ CHÂU TÂY GIẢN Vi Ứng Vật Độc lân u thảo giản biên sinh,  Thượng hữu hoàng ly thâm thụ minh.  Xuân triều đái vũ vãn lai cấp,  Dã độ vô nhân chu tự hoành.

Tác giả: Vi Ứng Vật 

Vi Ứng Vật (737-792) là nhà thơ Trung Quốc đời Đường; người Trường An (nay là Tây An, tỉnh Thiểm Tây, TQ). Đời Đường Huyền Tông ông được bổ làm chức Tam vệ lang, được ra vào cung cấm. Sau ông thi đỗ Tiến sĩ, được cử làm Thứ sử Trừ Châu, Giang Châu, rồi Tô Châu; được dân chúng rất mến phục (gọi ông là Vi Tô Châu). Năm 792, đời Đường Đức Tông, Vi Ứng Vật mất, lúc ấy ông khoảng 55 tuổi.

Sinh thời, tính ông chuộng nghĩa hiệp, có lúc cuồng phóng, nhưng cũng rất cao khiết, mỗi lần đi đến đâu, ông cũng cho quét sạch đất, đốt hương rồi mới ngồi. Ông không thích giao du rộng, bạn thơ chỉ có Lưu Trường Khanh, Cố Huống, Thích Hiệu Nhiên; và ông thường ví mình với Đào Tiềm. Theo học giả Nguyễn Hiến Lê, thì Vi Ứng Vật thuộc phái "tự nhiên" trong lịch sử thi ca đời Đường

Ghi chú:

Trừ châu: nay là Trừ Châu, An Huy, TQ
Tây giản: một con suối nhỏ ngoại ô phía tây thành Trừ châu; có người gọi là sông Thượng Mã.

Dịch nghĩa:

DÒNG SUỐI PHÍA TÂY TRỪ CHÂU

            Riêng yêu mến lớp cỏ mọc bên bờ suối, phía trên có chim oanh vàng hót trong bụi cây rậm. Con nước mùa xuân đem theo mưa, về chiều tối càng chảy gấp, bến vắng không người, thuyên bè tự dập dềnh theo sóng.

Dịch thơ

Nguyễn Văn Chử dịch

DÒNG SUỐI PHÍA TÂY TRỪ CHÂU

Yêu thay cỏ tốt bên khe,

Trên lùm cây rậm oanh ca rộn ràng.

Chiều mưa con nước dâng tràn,

Dập dềnh thuyền lắc, bến hoang không người.

Tháng 9/2014